scène 14

Het gevecht om de stad

Aard, Badeloch en Gijs verdedigen dapper de stad. Ze vertellen tijdens de slag wat ze om zich heen allemaal zien gebeuren.

<p class="sceneheader">HET STRAATGEVECHT</p>
<p class="action">Badeloch, Gijs en Aard verdedigen de stad tegen Diederik, Vosmeer en de Soldaten.<br>Ze zeggen hardop wat ze zien gebeuren.<br>Onzichtbaar voor hen, danst Raphael in een tutu-tje op de muziek van Ave Maria door het gevecht heen en weert slagen en pijlen af voor Gijs en Badeloch. Niet voor Aard. <br><br>Aard sneuvelt. Dit is het signaal om zich terug te trekken in de burcht.</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">We komen hijgend aan bij d' bevolking op de dam,<br>Hier stellen we ons op. </p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; We zagen de omvang van de ramp:</p>
<p class="dialogue">Dat de vijand lang en breed op de Nieuwezijds maarcheert,</p>
<p class="dialogue">Alwaar de burgerij zich tevergeefs verweert.</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">Verbrand de bruggen! Hak ze stuk!</p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Barricadeer de straat!</p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">Gooi alles uit het raam wat door het raam heen gaat! </p>
<p class="dialogue">Van tafels, bedden, linnenkasten en al die andere zooi</p>
<p class="dialogue">Maken we hier een slachtbank voor jongens uit 't Gooi.</p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">Toegedekt met doden liggen Burgwal en straten,<br>Geen kruispunt dat niet volgepakt stond met soldaten.</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">Wij worden niettemin door wanhoop aangedreven,</p>
<p class="dialogue">En menig Gooi- of Kennemer bekoopt het met zijn leven.</p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">Het Amsterdamse bloed is niet het enige dat vloeit,</p>
<p class="dialogue">De lijken liggen door elkaar en 't aantal lijken groeit. </p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">Ze rennen weg die lafaards! Ze vluchten in de stegen!</p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">Ha! Ze kennen niet de weg. Ze komen de dood er tegen.</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">Wij groeien in getal en moed en vechten door!</p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">Kijk daar. De Nieuwe Kerk, ze beuken op de poort!<br>De Spaarndammer reus met een boomstam in de handen,<br>Staat met galmende bonzen de poorten in te rammen!</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">De gruwelijke reus, die laat zich vreselijk horen,</p>
<p class="dialogue">Hij steekt met hals en hoofd, gelijk een hoge toren</p>
<p class="dialogue">Boven alle hoofden uit. Een scheepsmast van een lans&nbsp;&nbsp;</p>
<p class="dialogue">In zijn enorme hand. Daar neemt hij 'n volwassen man</p>
<p class="dialogue">En slingert 'm om zijn hoofd, gevat bij 't ene been,</p>
<p class="dialogue">En ramt hem dan de schedel te pletter op een steen.</p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">Als beren die bij nacht van honger uitgejaagd,</p>
<p class="dialogue">Gebeten zijn op roof. Wij vliegen onversaagd,</p>
<p class="dialogue">Door vuur en zwaarden heen, om 't al voor God te wagen:</p>
<p class="dialogue">Maar vinden voor onz' komst de kerkdeur stukgeslagen.</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">Daar binnen is een slachting gaande van ons volk! </p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">We rennen er op af, en storten ons in de kolk, <br>Van lansen, zwaarden, schilden en scherpe hellebaarden!</p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">Ze moorden lustig door. Het bloed druipt van 't altaar en<br>Wij kunnen het niet verhind'ren. De vijand is te sterk.<br>En groeit en doet met kracht ons deinzen uit de kerk.</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">We wijken naar den Dam, we worden terug gedreven.</p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">Neef Heemskerck heeft bij 't koor in de kerk den geest gegeven,</p>
<p class="dialogue">Die ridderlijke held en sieraad van zijn' stam.</p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">Polaenen viel er bij, die hem te hul-lep kwam.</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">Hier bieden wij verzet. Hier houden wij ons staand!</p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">Schild op! Speer uit! Houd moed! Daar komen die schoften aan!</p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">Zoals 't water met geweld beukt op een sluis,</p>
<p class="dialogue">Ieders gehoor verdooft met ijselijk geruis.</p>
<p class="dialogue">De deuren van de sluis zich weren tegen 't wringen,</p>
<p class="dialogue">en stuwen van de vloed , tot dat zij open springen,</p>
<p class="dialogue">En 't water ruim baan geven, dat d' erven overspoelt,</p>
<p class="dialogue">dat steen meesleept en grond met boom en al omwoelt,</p>
<p class="dialogue">En huis en hof omver, en drenkt de lage landen,</p>
<p class="dialogue">Nu een ondiepe zee, met groene en nieuwe stranden.</p>
<p class="action">Aard wordt dodelijk getroffen.</p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">Aargh..</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">Aard! Aard! Broer. Kom op, geef me een teken! </p>
<p class="character">AARD</p>
<p class="dialogue">Ik ben de adem kwijt. Ik kan niet langer spreken.</p>
<p class="dialogue">M’n hart bezwijkt van ’t bloeden. Ik heb m’n plicht gedaan.</p>
<p class="dialogue">Mijn vaderlijke stad tot ’t einde voorgestaan</p>
<p class="dialogue">Och vrienden, bid voor mij. o God, ontvang mijn' geest.</p>
<p class="dialogue">Ik schei, ik zwijm, ik sterf. Mijn tijd is hier geweest.</p>
<p class="action">Aard Sterft. Gijs en Badeloch huilen. </p>
<p class="character">BADELOCH</p>
<p class="dialogue">Naar het slot! De strijd is hier gebeurd!</p>
<p class="dialogue">We moeten ons verschansen in de muren van de burcht.</p>
<p class="character">GIJS</p>
<p class="dialogue">Getrouwen! Blaas de aftocht. We trekken ons terug!</p>
<p class="dialogue">Steek de Amstel over! Wij dekken jullie vlucht!</p>
<p class="parenthetical">(tot Aard)</p>
<p class="dialogue">Kom broer, we moeten gaan. Ik neem je mee naar binnen.</p>
<p class="dialogue">Die lijkenschenners mogen je in geen geval hier vinden. </p>
<p class="action">Hij neemt Aard op zijn schouders en gaat. Als laatste gaat Badeloch. </p>
<p class="character">RAFAEL</p>
<p class="parenthetical">(vol pathos)</p>
<p class="dialogue">De grote aloude stad, vermaard in oorlogen,</p>
<p class="dialogue">zo scheep-rijk, en voor wie zich zee en stromen bogen,<br>Die verre rijk en buurland vervulde met ontzag </p>
<p class="dialogue">Gaat plotseling te gronde en zinkt met enen slag.</p>